Historia Straży Pożarnej

Straż Ogniowa Miejska w Przemyślu została utworzona w roku 1865. Była to pierwsza formacja zawodowa powołana do walki z pożarami na terenie obecnego woj. podkarpackiego. Statut straży ogniowej określono w „Ustawie ogniowej dla miasta Przemyśla” uchwalonej przez wydział miasta a zatwierdzonej dekretem lwowskiego C.K. namiestnictwa z dnia 23 grudnia 1865 r. Zatrudniono w niej 6-ciu pompierów, którzy mieli za zadanie ochronę 8 560 mieszkańców miasta.

W 1871 r. do pomocy Miejskiej Straży Ogniowej powołano Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej na czele którego stanął jako naczelnik, C.K. notariusz i radny miejski Ignacy Frankowski . Wcześniej w okresie od 1 maja 1867 do 31 maja 1870 pełnił on funkcję burmistrza miasta Przemyśla (pierwszego w okresie autonomii Galicji). Podczas zjazdu straży ogniowych 25 sierpnia 1872 r. w Wieliczce przewodniczył on obradom. Podczas tego zjazdu powołano Krajowy Związek Ochotniczych Straży Pożarnych w Galicji i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskim. W dniach 31 października i 1 listopada 1875 r. odbył się we Lwowie I Zjazd Krajowy Związku. Na zjeździe „ogółem reprezentowanych było 57 towarzystw Ochotniczych Straży Pożarnych oraz 4 straże miejskie ze Lwowa, Przemyśla, Krakowa i Tarnopola oraz 2 Rady Miejskie; Wieliczka i Wadowice, razem 306 ludzi”. Podczas II Zjazdu Krajowego, który odbył się w dniach 29 i 30 września 1883r. we Lwowie naczelnikiem Krajowego Związku wybrany został książę Adam Sapieha z Krasiczyna i piastował tę funkcję aż do swej śmierci w 1903r.

W 1889 r. ochotnicza straż pożarna w Przemyślu zmieniła statut, w którym oddzielono administracyjny zarząd stowarzyszenia od komendy straży pożarnej i od tego czasu zgromadzenie wybierało oprócz naczelnika straży, również prezesa. Pierwszym prezesem wybrany został Franciszek Gamski, a naczelnikiem wybrano Adolfa Amorta. W 1891 r. prezesem został dr Aleksander Dworski – burmistrz miasta, w następnym roku – Józef Dereniowski, a w 1897 r. – Józef Jarolim.

V Krajowy Zjazd odbył się w 15 i 16 sierpnia 1891 r. w sali posiedzeń przemyskiej Rady Miejskiej. Równocześnie zorganizowano wtedy w koszarach straży miejskiej IV Krajową Wystawę przyrządów i przyborów pożarniczych. W drugim dniu zjazdu odbyły się ćwiczenia popisowe miejskiej i ochotniczej straży pożarnej na budynku magistratu w Rynku. (Fot. 1 i 2), ze zbiorów Działu Historycznego Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej.
Ćwiczeniami kierował naczelnik straży pożarnej królewskiego wolnego miasta Przemyśla Józef Zagórski i zastępca naczelnika przemyskiej OSP Michał Osiński. Po ćwiczeniach odbyła się defilada przed członkami Rady Zawiadowczej krajowego związku, burmistrzem dr. Aleksandrem Dworskim naczelnikiem straży miejskiej Zagórskim, naczelnikiem przemyskiej OSP Adolfem Amortą i wszystkimi uczestnikami zjazdu.

Wraz z rozwojem miasta rozwijała się przemyska straż ogniowa. Prześledźmy jej rozwój na podstawie danych zawartych w corocznie wydawanych we Lwowie; Szematyzmach Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. W roku 1872 gdy liczba mieszkańców wynosiła 15 185 straż zatrudniała 1 przewódcę straży ogniowej i 11 pompierów. W roku 1874 po raz pierwszy powołano Komendanta. Pierwszym Komendantem Miejskiej Straży Pożarnej został Dawid Lóhner, który sprawował tą funkcję do roku 1884. W roku 1885 gdy Przemyśl liczył 22 040 obywateli funkcję Komendanta objął Aleksander Weiss a straż zatrudniała 14 pompierów. W roku 1887 funkcję Komendanta obejmuje Józef Zagórski a w roku 1888 ilość zatrudnionych pompierów zwiększono do 20. O stanie przemyskiej straży ogniowej informował w swoim raporcie z dnia 3 października 1889 r. dr. Ludwik Ćwiklicer Naczelnik Przemyskiego Związku Okręgowego Straży Ochotniczej: „ Miejska straż ogniowa płatna liczy 20 ludzi pod komendą P. Józefa Zagórskiego, który jest fachowym strażnikiem, posiada zaś 5 sikawek, z tych 1 sikawka czterokołowa Schutleworta, 1 sikawka czterokołowa Kurza ze Stutgardtu o leżących cylindrach nowa, 2 sikawki dwukołowe Lamera i 1 sikawka dwukołowa mała Lamera, wszystkie rozmaitych kalibrów i wymiarów, dwa wozy rekwizytowe dobre, jedną drabinę mechaniczną, ośm drabinek dwuramiennych, dwuhakowych a dwie dwuramienne jednohakowe , nadto dwa gąsiory i 12 drabinek dachowych , jeden wór ratowniczy, jeden skokochron, 17 beczek wozowych.” W roku 1897 Józef Zagórski wydał podręcznik dla strażaków, którego nakład był kilkakrotnie wznawiany na potrzeby strażaków zawodowych i ochotniczych w całej Galicji (Fot. 3) Strona tytułowa podręcznika wydanego w roku 1901 z autografem autora ze zbiorów Działu Historycznego Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej.
W roku 1905 gdy liczba obywateli wzrosła do 46 295 osób straż zatrudniała 1 sierżanta straży ogniowej, 2 nadpompierów, 30 pompierów. W październiku 1905 r. umiera Józef Zagórski a funkcję Komendanta obejmuje w roku 1906 Henryk Olszewski. Przemyśl liczy wtedy 46 295 mieszkańców a straż zatrudnia 1 sierżanta straży ogniowej, 2 nadpompierów, 30 pompierów i 10 fornali.W kwietniu 1914 r. funkcję Komendanta Straży obejmuje Marian Sakiewicz. Przemyśl liczy wtedy 55 000 mieszkańców a straż zatrudnia 2 sierżantów straży ogniowej, 2 nadpompierów, 30 pompierów i 11 fornali.

Siedziba straży ogniowej od jej powstania znajdowała się przy ul. Wodnej 13. Od roku 1905 straż ogniowa użytkowała więżę zegarową o wysokości 34 metrów przy ulicy Władycze 3 jako punkt obserwacyjny. Wieża obserwacyjna posiadała łączność telegraficzną ze strażnicą. Przed II wojną światową w Przemyślu funkcjonowały; Straż Pożarna Miejska, Ochotnicza Straż Pożarna Miejska, Ochotnicza Straż Pożarna Kolejowa. Ochotnicze straże pożarne tworzono także w fabrykach i większych zakładach oraz przy Kółku Rolniczym na Zasaniu. W 1936 r. w strukturach Związku Straży Pożarnych RP powołano instruktorów powiatowych pożarnictwa : w Przemyślu stanowisko to objął – mł. instr. Eugeniusz Baziuk (Fot. 4) OSP Miejska przed remizą, ze zbiorów Działu Historycznego Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej. Wspólnie obchodzony na przemyskim Rynku, przez straż miejską i straże ochotnicze, Dzień Strażaka w latach trzydziestych XX w. przedstawiają; (Fot. 5-18), ze zbiorów Działu Historycznego Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej.

„Po wybuchu II wojny światowej wobec nieuchronnego zdobycia miasta przez siły niemieckie 9 września rozpoczęła się ewakuacja z miasta urzędów i ludności cywilnej. Już wieczorem tego dnia w kierunku Lwowa wymaszerowały z miasta oddziały Przysposobienia Wojskowego oraz organizacje “Strzelec” i “Sokół”. Na wschód ewakuowane zostały również: sąd, prokuratura, Policja Państwowa z nadkomisarzem Stanisławem Janowskim, Straż Pożarna z komendantem Marianem Sakiewiczem, poczta, bank oraz Magistrat z Prezydentem Leonardem Chrzanowskim i Starostwo ze Starostą Adamem Remiszewskim(Fot. 18a ze zbiorów Pana Leszka Włodka) Rok 1939, mjr Marian Sakiewicz z kadrą Miejskiej Straży Pożarnej w Przemyślu.

W czasie wojny władze okupacyjne zniosły wszystkie pochodzące z wyboru organa Związku Straży Pożarnych i zarządy ochotniczych straży pożarnych, ale utrzymały oddziały strażackie, podporządkowując je władzom okupacyjnym. Podczas okupacji niemieckiej przemyską strażą dowodził Bolesław Zeńko, który w dniu 31 sierpnia 1938 r. ukończył kurs naczelników ochotniczych straży kolejowych.

Po zakończeniu działań wojennych, z dniem 7 grudnia 1944 r. Inspektor Pożarnictwa Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie powołał na Komendanta Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Przemyślu kpt. poż. Klemensa Madeya, przedwojennego Komendanta Zawodowej Straży Pożarnej w Samborze. (Fot. 18 b archiwum KG PSP) kpt poż. Klemens Madej.

Na stanowisko zastępcy Komendanta został powołany ppor. poż. Marian Morawski. 15 marca 1948r. ppor. Morawski został przeniesiony na stanowisko Powiatowego Komendanta Straży Pożarnych w Lesku , którą to funkcję pełnił do 28 lutego 1951 r.

Na wiosnę 1949 r. Klemens Madej (awansowany z dniem 12.10.1946 r. na stopień mjr. poż.) został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa a pełnienie obowiązków Komendanta ZSP w Przemyślu powierzono asp. poż. Piotrowi Dudzińskiemu. 1 listopada 1950 r. Komendantem Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Przemyślu zostaje por. poż. Antoni Lebeda, który został przeniesiony ze stanowiska Komendanta ZSP w Rzeszowie.
Od 1 marca 1951 ppor. poż. Marian Morawski powraca do Przemyśla i zostaje zatrudniony na stanowisku Grodzkiego Komendanta Pożarnictwa, a od 1 stycznia 1953 r. obejmuje stanowisko Z-cy Komendanta Zawodowej Straży Pożarnej w Przemyślu.
Z dniem 1 października 1954 r. kpt. poż. Antoni Lebeda obejmuje stanowisko Komendanta Powiatowego Straży Pożarnych w Radymnie ( w nowo utworzonym powiecie radymniańskim). Jego miejsce w Przemyślu zajął mł. kpt. poż. Stanisław Lula (przeniesiony z Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Rzeszowie), który pełnił swe obowiązki do końca maja 1975 r. awansując na tym stanowisku do stopnia ppłk. poż.

W roku 1952 strażacy Zawodowej Straży Pożarnej w Przemyślu dysponowali 3 samochodami gaśniczymi i 1 specjalnym.
Początkiem 1957 r. rozpoczęto przy ul. Kopernika (obecnie Pl. Św. Floriana 1) budowę nowej strażnicy i już 3 grudnia 1958 r. oddano do użytku pierwszą jej część tzw. mieszkalną. (Fot.19) Rok 1959. Nowa strażnica w trakcie budowy (fot. ze zbiorów płk poż. Stanisława Luli).
Rok później 19 grudnia 1959 r. nastąpiło uroczyste oddanie do użytku całego obiektu wraz z przeniesieniem załogi i sprzętu z dotychczasowej strażnicy. (Fot.20) Rok 1960. Przed nową strażnicą stoją w środku kpt. poż. Stanisław Lula – Komendant Miejski Straży Pożarnej, po lewejpor. Marian Morawski – Z-ca Komendanta, po prawej ppor. Stanisław Gawlik D-ca Plutonu (fot. ze zbiorów płk poż. Stanisława Luli).

W następnych latach zagospodarowano teren poprzez wybudowanie systemem gospodarczym magazynów, stacji paliw i wiat.

Od 1 stycznia 1963 r. stanowisko Zastępcy Komendanta Miejskiego Straży Pożarnych w Przemyślu objął por. poż. Stanisław Gawlik, który piastował je do 30 czerwca 1975 r. awansując na tym stanowisku do stopnia mjr poż..

Niezależnie od istnienia Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej na której czele stał Komendant MZSP zwany również Komendantem Miejskim Straży Pożarnych, istniał przy Starostwie Powiatowym w Przemyślu referat, którym kierował Instruktor Powiatowy zwany Komendantem Powiatowym Straży Pożarnych. Komendant Powiatowy sprawował nadzór nad działalnością ochotniczych strażach pożarnych w powiecie.

W roku 1948 i do końca sierpnia 1949 r. Instruktorem Powiatowym był por. poż. Zdzisław Baran, który został przeniesiony do Jarosławia, a od 1 września 1949 r. do 31 marca 1951 r. obowiązki te wykonywał ppor. poż. Stanisław Lula (przeniesiony następnie do KWSP w Rzeszowie). Od 1 kwietnia 1951 r. do roku 1952 Komendantem Powiatowym był Henryk Makar. W roku 1952 obowiązki Komendanta Powiatowego przejął Józef Tymiński, który sprawował tą funkcję do 31 maja 1975 r. tj. do czasu likwidacji powiatów awansując na tym stanowisku do stopnia mjr poż..

Od 1 grudnia 1973 r. Zastępcą Komendanta Powiatowego został kpt. poż. Stanisław Kasprzak.

1 czerwca 1975 roku w wyniku reformy administracyjnej kraju zostało utworzone województwo przemyskie. Utworzono Komendę Wojewódzką Straży Pożarnych w Przemyślu której podlegały Komendy Rejonowe Straży Pożarnych w Przemyślu, Jarosławiu, Przeworsku i Lubaczowie.

Decyzją Wojewody Przemyskiego Czesława Hodóra, na stanowisko Komendanta Wojewódzkiego został mianowany ppłk poż. mgr Stanisław Lula, a Zastępcami Komendanta Wojewódzkiego zostali: od 1 czerwca 1976 r. kpt. poż. Stanisław Kasprzak i od 15 marca 1982 r. kpt. poż. inż. Feliks Gaweł.

Komendantami Zawodowej Straży Pożarnej w Przemyślu i jednocześnie Komendantami Rejonowymi Straży Pożarnych w Przemyślu byli kolejno:

mjr poż. Stanisław Gawlik – (1.07.1975 – 30.04.1977);
chor. poż. Marian Krotysz – (1.05.1977 – 30.11.1980);
st. chor. poż. Jan Machnicki – (1.12.1980 – 31.08.1983);
ppor. poż. inż. Marek Kondracki – (1.09.1983 – 31.03.1986);
st. chor. poż. Julian Sieradzki – (1.04.1986 – 30.09.1989);
mjr poż. inż. Marian Sweklej – (1.10.1989 – 30.06.1992).

4 sierpnia 1975 roku został utworzony Zarząd Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych. Zrzeszał on wówczas około 9 000 członków. Pierwszym Prezesem Zarządu Wojewódzkiego został wybrany w sierpniu 1975 roku mgr Kazimierz Barwacz.

Pod koniec lat osiemdziesiątych rozpoczęto budowę 4 kondygnacyjnego budynku administracyjnego dla Komendy Wojewódzkiej i Rejonowej Straży Pożarnych w Przemyślu. Budowa realizowana była jako inwestycja czynowa i finansowana z różnych środków tj. z własnego budżetu, z PZU, z Komendy Głównej, z budżetu Wojewody. Pracami budowlanymi kierował Technik Budowlany Jan Szczurek a roboty budowlane wykonywane były przez załogę Zawodowej Straży Pożarnej. Obiekt został oddany do użytku w roku 1990.

31 marca 1991 r. Komendant Wojewódzki Straży Pożarnych w Przemyślu płk. poż. mgr Stanisław Lula po 42 latach służby w zawodowym pożarnictwie przeszedł na emeryturę. Obowiązki Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych z dniem 1 .04. 1991 r. powierzono ppłk. poż. inż. Feliksowi Gawłowi dotychczasowemu Z-cy Komendanta Wojewódzkiego.

W czerwcu 1992 r. tj. przed powołaniem Państwowej Straży Pożarnej w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Przemyślu zatrudnionych było 22 strażaków i 6 pracowników cywilnych. Pełniącym obowiązki Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych był płk poż. inż. Feliks Gaweł, a Zastępcą Komendanta Wojewódzkiego – ppłk poż. inż. Stanisław Kasprzak.

Komendantem Rejonowym Straży Pożarnych w Przemyślu był mjr poż. inż. Marian Sweklej, Zastępcą Komendanta Rejonowego – por. poż. mgr inż. Roman Petrykowski, a Dowódcą Kompanii Zawodowej Straży Pożarnej – st. asp. Adam Kozioł. W Komendzie Rejonowej zatrudnionych było 114 strażaków.
Ponadto w rejonie przemyskim funkcjonowały 3 Zakładowe Zawodowe Straże Pożarne:
1. ZZSP przy Lokomotywowni PKP w Żurawicy posiadająca 40 etatów , której Komendantem byłchor. poż. Andrzej Krupa,
2. ZZSP w Zakładach Płyt Pilśniowych w Przemyślu posiadająca 25 etatów , w której obowiązki Komendanta pełnił plut. poż. Andrzej Pasterz,
3. ZZSP w ZG CPN w Żurawicy posiadająca 18 etatów , której Komendantem był por. poż. Roman Petrykowki ( w niepełnym wymiarze etatu).

Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w. na skutek zmian ustrojowych, politycznych i gospodarczych w Polsce, a także wzrostu różnego rodzaju zagrożeń stało się konieczne dokonanie radykalnych zmian w systemie ochrony przeciwpożarowej.
Na mocy uchwalonej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej; powołano z dniem 1 lipca 1992 r. Państwową Straż Pożarną jako zawodową, umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny sprzęt formację, przeznaczoną do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.
W województwie przemyskim po zniesieniu dotychczasowych jednostek ochrony przeciwpożarowej utworzono; Komendę Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu której podlegały 3 Komendy Rejonowe Państwowej Straży Pożarnej w; Przemyślu, Jarosławiu i Lubaczowie oraz 4 Jednostki ratowniczo-gaśnicze PSP w; Przemyślu, Jarosławiu, Przeworsku i Lubaczowie.

W dniu utworzenia w Komendzie Wojewódzkiej PSP w Przemyślu służbę pełniło 20 strażaków oraz 4 pracowników cywilnych. Na stanowisko Komendanta Wojewódzkiego PSP został powołany kpt. mgr inż. Waldemar Lula który, pełnił tą funkcję do dnia 31.08.1998 r. awansując na tym stanowisku do stopnia młodszego brygadiera. Na Zastępcę Komendanta Wojewódzkiego PSP powołano kpt. mgr inż. Romana Petrykowskiego. St. kpt. Roman Petrykowski został z dniem 01.09.1998 r. powołany na stanowisko Komendanta Wojewódzkiego PSP i sprawował tą funkcję do dnia rozwiązania KW PSP w Przemyślu. W tym okresie wdrożono nowe unormowania prawne i zrealizowano liczne zadania z dziedziny ratownictwa. Realizacja nowych zadań ratowniczych wymagała zakupu nowej generacji pojazdów i sprzętu ratowniczego oraz ubrań ochronnych i sprzętu ochrony osobistej strażaków. W latach 1993-1997 przemyska JRG pozyskała nowoczesne pojazdy ratownicze: samochód autodrabinę SD-37 Iveco- Magirus, 2 samochody ratownictwa technicznego SCRT Mercedes Saurus i VW T4, 2 samochody gaśnicze GCBA 5/32 Jelcz, GBA Mercedes Schmitz, samochód ratownictwa chemicznego Mercedes oraz samochody operacyjne i sprzęt specjalistyczny.

Kolejnym ważnym zadaniem była budowa krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego (KSRG), który rozpoczął funkcjonowanie 1 stycznia 1995 r. Do KSRG w naszym powiecie oprócz JRG PSP włączono 11 jednostek ochotniczych straży pożarnych:

– w dniu 06.04.1995 r. włączono OSP Dubiecko, OSP Fredropol, OSP Krasiczyn i OSP Stubno,
– w dniu 12.06.1997 r. OSP Bircza,
– w dniu 09.07.1999 r. OSP Bolestraszyce, gm. Żurawica,
– w dniu 28.03.2001 r. OSP Niziny, gm Orły,
– w dniu 23.02.2004 r. OSP Babice, gm. Krzywcza,
– w dniu 19.04.2004 r. OSP Ujkowice, gm. Przemyśl,
– w dniu 23.04.2004 r. OSP Medyka,
– w dniu 09.05.2014 r. OSP Sufczyna, gm. Bircza.

W dniu utworzenia w Komendzie Rejonowej Państwowej Straży Pożarnej i Jednostce Ratowniczo- Gaśniczej PSP w Przemyślu służbę pełniło 117 strażaków oraz 2 pracowników cywilnych.

Funkcję Komendanta Rejonowego PSP w Przemyślu pełnili:

kpt. mgr inż. Lucjan Gładysz od 01.07.1992r. do 30.11.1993r.,
st. kpt. inż. Marek Kondracki od 01.12.1993r. do 30.11.1996r.,
st. kpt. mgr Zdzisław Tymiński od 01.12.1996r. do 31.05.1998r.,
st. kpt. mgr inż. Tadeusz Kudyba od 01.06.1998r. do 31.12.1998r.

Z dniem 1 stycznia 1999 r. weszła w życie reforma administracji publicznej. Zniesiono dotychczasowy podział administracyjny kraju w wyniku którego województwo przemyskie przestało istnieć. Zmianie uległy również struktury organizacyjne PSP. W nowo powstałym województwie podkarpackim utworzono Komendę Wojewódzką PSP w Rzeszowie, 4 komendy miejskie i 16 komend powiatowych PSP. W miejsce zniesionych Komendy Wojewódzkiej i Rejonowej PSP w Przemyślu utworzono Komendę Miejską PSP której terenem działania jest powiat grodzki Przemyśl i powiat przemyski.

Funkcję Komendanta Miejskiego PSP w Przemyślu pełnili:

st. kpt. mgr inż. Tadeusz Kudyba od 01.01.1999r. do 22.03.1999r.,
mł. bryg. mgr inż. Lucjan Gładysz od 23.03.1999r. do 15.10.2003r.,
mł. bryg. mgr inż. Andrzej Ryzner od 07.11.2003r. do 31.01.2006r.,
bryg. mgr inż. Zbigniew Zawrotniak od 01.02.2006r. do 27.02.2006r.,
st. kpt. mgr inż. Jerzy Świst od 28.02.2006r. do 15.03.2009r.,
st. bryg. mgr inż. Tadeusz Kudyba od 16.03.2009r. do 25.02.2016r.
mł. bryg. mgr inż. Daniel Dryniak od 26.02.2016r. do 25.04.2016r.
bryg. mgr inż. Adam Sosnowski od 26.04.2016r. do 30.09.2019r.

Funkcję Zastępcy Komendanta PSP w Przemyślu pełnili:

kpt. inż. Adam Kozioł od 01.06.1994r. do 10.06.1998r.,
asp. sztab. Zdzisław Wójcik od 16.06.1998r. do 22.03.1999r.,
mł. bryg. mgr inż. Andrzej Ryzner od 23.03.1999r. do 06.11.2003r.,
kpt. mgr Witold Klepacki od 07.11.2003r. do 02.06.2008r.,
bryg. mgr inż. Tadeusz Kudyba od 10.07.2008r. do 15.03.2009r.,
bryg. mgr inż. Artur Domagalski od 01.05.2009r. do 06.02.2015r.,
mł. bryg. mgr inż. Daniel Dryniak od 15.12.2015r. do 25.02.2016r.,
mł. bryg. mgr inż. Daniel Dryniak od 26.04.2016r. do 18.05.2016r.,
bryg. mgr inż. Bogusław Szczurko od 06.09.2016r. do nadal.

Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP w Przemyślu została powołana z dniem 1 lipca 1992 r. Była to jednostka kategorii A w której służbę pełniło 90 strażaków.

Dowódcy Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP w Przemyślu pełnili:

kpt. mgr Zdzisław Tymiński od 01.07.1992r. do 30.11.1996r.,
kpt. inż. Zbigniew Lula od 01.12.1996r. do 14.06.1998r.,
mł. kpt. inż. Wojciech Domagalski od 15.06.1998r. do 31.12.1999r.,
mł. kpt. mgr Witold Klepacki od 1.01.2000r. do 6.11.2003r.,
st. kpt. mgr inż. Artur Domagalski od 1.12.2003r. do 30.04.2009r.,
bryg. mgr inż. Adam Sosnowski od 1.06.2009r. do 25.04.2016r.,
kpt. inż. Marcin Lachnik od 07.09.2016r. do 31.01.2018r.,
kpt. mgr inż. Ireneusz Dryniak od 17.04.2018r. do nadal.

Funkcję Zastępcy Dowódcy Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP w Przemyślu pełnili:

kpt. inż. Zbigniew Lula od 01.07.1992r. do 30.11.1996r.,
mł. kpt. inż. Wojciech Domagalski od 01.02.1997r. do 14.06.1998r.,
st. kpt. mgr inż. Adam Sosnowski od 15.06.1998r. do 31.05.2009r.,
mł. bryg. mgr inż. Daniel Dryniak od 1.06.2009r. 14.12.2015r.,
mł. bryg. mgr inż. Bogusław Szczurko od 16.12.2015r. do 05.09.2016r.,
kpt. mgr inż. Ireneusz Dryniak od 01.10.2016r. do 16.04.2018r.,
mł. bryg. mgr inż. Grzegorz Latusek od 17.04.2018r. do nadal.

W 1997r. pod kierownictwem mł. bryg. mgr inż. Waldemara Luli – Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu, w ramach inwestycji centralnej finansowanej ze środków KG PSP przebudowano i zmodernizowano pomieszczenia garażowe JRG PSP Przemyśl dostosowując je do obecnych standardów. (Fot.21) Styczeń 2012. Strażnica Komendy Miejskiej PSP w Przemyślu, (fot. KM PSP).

W roku 2010 KM PSP w Przemyślu wprowadziła do eksploatacji dwa samochody ratowniczo-gaśnicze: średni na podwoziu Renault Midlum, z napędem 4×4, o pojemności zbiornika z wodą 2500l i ciężki na podwoziu Renault Kerax, z napędem 6×6, o pojemności zbiornika na wodę 8000l, a także sonar MS 1000 do przeszukiwania obiektów pod wodą i przewoźny agregat prądotwórczy o mocy 60 kVA. Zakupów tych dokonała Komenda Wojewódzka PSP w Rzeszowie w ramach programu „Bezpieczne Podkarpacie” współfinansowanego przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013.
Ze środków Gminy Miejskiej Przemyśl zakupiono skokochron używany m.in. do ewakuacji z wysokości oraz sprzęt do ratownictwa wodnego. (Fot.29) Grudzień 2010. Nowe pojazdy przed strażnicą, (fot.22 KM PSP).

W 2014 roku pozyskano następujące pojazdy i sprzęt ratowniczo-gaśniczy:
– samochód ratownictwa wodnego na podwoziu Mercedes o wartości 1.028.700 zł,
– samochód ratowniczy podnośnik o wysięgu 42 metrów na podwoziu Scania o wartości 2.046.600 zł,
– kamera termowizyjna MSA Evolution 6000x o wartości 26.244 zł.

Pojazdy zostały zakupione ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Państwa. Kamera Termowizyjna została zakupiona ze środków finansowych Urzędu Miejskiego w Przemyślu. W warunkach pożarowych podczas zerowej widoczności urządzenie to umożliwia szybką lokalizację osób poszkodowanych ograniczając czas poszukiwań. Ponadto za pomocą tej kamery można precyzyjnie zlokalizować źródło pożaru, nawet tego ukrytego.

Charakterystyczne akcje, w których uczestniczyli przemyscy strażacy.

-14 grudnia 1996 r. w przygranicznej miejscowości Starzawa na odcinku gdzie z Ukrainy do Polski wpływa rzeka Wisznia rozpoczęła się akcja ratownicza której celem było niedopuszczenie do przedostania się na nasze terytorium płynącego z nurtem ok. 20 ton oleju napędowego. Ropa wydostała się z rurociągu w miejscowości Wola Arłamowska koło Mościsk na skutek nielegalnego odwiertu zanieczyszczając poważnie rzekę Wisznia. Strona Ukraińska prowadziła bardzo prowizoryczna działania, a o skażeniu poinformowała służby ratownicze dopiero Straż Graniczna. Szybko podjęta lecz długotrwała interwencja strażaków zapobiegła przedostaniu się ropy do polskiego odcinka rzeki Wiszni oraz zatrucia stawów rybnych w Starzawie. Działania ratownicze trwały kilka dni w bardzo trudnych warunkach terenowych i pogodowych. Działania prowadzono przy użyciu sprzętu ratownictwa chemicznego, użyto m.in. skimerów, pomp i separatora oleju zbierając z powierzchni 19 ton rozwodnionego oleju, który został unieszkodliwiony w Rafinerii Nafty w Jedliczu. W akcji trwającej do 23 grudnia brało udział 7 zastępów PSP – 24 strażaków i 3 zastępy OSP – 25 strażaków oraz pracownicy WIOŚ.

-19 do 29 kwietnia 2000 r. 7 strażaków z KM PSP w Przemyślu uczestniczyło w akcji przeciwpożarowej na Węgrzech w miejscowości Szolnok. Zabezpieczali ok. 2 km odcinek wałów przeciwpowodziowych. Odcinek na którym pracowali min. przemyscy strażacy wizytował Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski w towarzystwie Komendanta Głównego PSP nadbryg. Zbigniewa Meresa. (Fot.23) Wiesław Bazanowski.

– 11.09.2000 r. około godziny 22-giej w Żurawicy doszło do zderzenia dwóch pociągów: towarowego i osobowego relacji Przemyśl-Rzeszów. Pierwszy wagon pociągu osobowego był niemal całkowicie zgnieciony na przestrzeni ok. 3 m, a jedna z części uniosła się kilka metrów w górę. Przyczyną wypadku była nietrzeźwość pracownika odpowiedzialnego za ruch pociągów. Działania ratowników polegały na wyciąganiu rannych poszkodowanych i ciał ofiar wypadku, oraz pomocy w udrożnieniu torowiska. W wyniku katastrofy w zniszczonym wagonie zginęły 2 osoby, a 7 osób zostało rannych. Akcja ratownicza trwała ponad 15 godzin. Brało w niej udział 59 osób, w tym 20 strażaków z Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej PSP w Przemyślu, Zakładowej Straży Pożarnej PKP w Żurawicy oraz Zakładowej Służby Ratowniczej przy żurawickiej Jednostce Wojskowej. (Fot.24) Pociąg osobowy po zderzeniu PAP.

– 22 czerwca 2002 r. miał miejsce pożar terminalu przeładunkowego ropy naftowej i cystern kolejowych z surówką ropy naftowej w Chałupkach Medyckich. W wyniku wybuchu pożaru trzech pracowników odniosło ciężkie oparzenia, w wyniku których później jeden z nich zmarł. Straty materialne wyniosły 8 mln zł. Ten wielki pożar gasiło 55 zastępów PSP i OSP. (fot.25 i 26) KM PSP.

– 14.05 – 6.07.2010 r. ratownicy PSP i OSP z naszego powiatu uczestniczyli w działaniach przeciwpowodziowych w powiatach tarnobrzeskim, ropczycko-sędziszowskim ,jasielskim , mieleckim oraz w woj. lubuskim . Bilans powodzi w roku 2010 na Podkarpaciu to 300 miejscowości zalanych lub podtopionych ,12 850 zalanych bądź podtopionych domów, 42 000 osób poszkodowanych przez żywioł, (fot.27 i 28)

– 21.05 – 5.06.2014 r. mł. ogn. Dariusz Kohut, mł. ogn. Adam Rodzeń, oraz st. sekc. Tomasz Serafin, wspólnie z 34 polskimi strażakami w ramach Podkarpackiego modułu HCP brali udział w usuwaniu skutków powodzi na terenie Bośni i Hercegowiny w miasteczku Samac w Republice Serbskiej. Większość ulic była całkowicie zalana, a na pozostałych znajdowała się duża ilość naniesionego błota i śmieci. Warunki pracy były niezwykle ciężkie. Polegały na wypompowywaniu dużych rozlewisk wodnych z niżej położonych terenów oraz zmywaniu błota z ulic i posesji.

Ważniejsze wydarzenia w KM PSP Przemyśl

– 4 maja 2000 r. na dziedzińcu zamku w Krasiczynie odbyła się uroczystość Dnia Strażaka, podczas której sztandar otrzymał działający przy przemyskiej Komendzie Klub Honorowych Dawców Krwi PCK “Płomyk”. (Fot.29) Prezes Zarządu Rejonowego PCK w Przemyślu Mieczysław Gibała wręcza sztandar Prezesowi HDK PCK Płomyk Zdzisławowi Wójcikowi.

– 5.05.2001r. podczas obchodów Dnia Strażaka Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej, obchodząca jubileusz 135-lecia powstania otrzymała sztandar.
Sztandar Komendzie Miejskie Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu nadał Marek Biernacki, minister spraw wewnętrznych i administracji, a ufundowało go społeczeństwo Przemyśla. W imieniu ministra sztandar przemyskim strażakom wręczył nadbrygadier Marek Jasiński, zastępca komendanta głównego PSP. W imieniu przemyskich strażaków sztandar przyjął młodszy brygadier Lucjan Gładysz, komendant miejski PSP w Przemyślu.

– 16 lutego 2010 roku; st. kpt. Daniel Dryniak – Z-ca Dowódcy JRG PSP uratował wędkarza, który znajdował się na krze na Sanie, odnosząc przy tym jednak poważne obrażenia wskutek przygniecenia przez kry. W związku z powyższym wydarzeniem, w dniu 19 lutego 2010 roku został odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Zasługi za Dzielność. W dniu 9 marca 2010 roku Prezydent odwiedził Daniela Dryniaka w szpitalu i udekorował go nadanymi mu odznaczeniami. W dniu 26 marca 2010 roku w KM PSP odebrał z rąk Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Jerzego Millera akt mianowania na stopień młodszego brygadiera, (fot. 32) Dariusz Delmanowicz, (fot. 33) Kancelaria Prezydenta RP, (fot. 34) KM PSP

– 27 czerwca 2012 roku; ogn. Krzysztof Kochanowicz – Starszy Operator Sprzętu Specjalnego w czasie wolnym od służby, działając w stanie wyższej konieczności bez odpowiedniego zabezpieczenia, ewakuował poszkodowanego z objętego pożarem domu w Wyszatycach a następnie wyniósł z płonącej kuchni butlę gazową. Za swoją postawę w dniu 24 października 2013r. został odznaczony „Krzyżem Zasługi za Dzielność” przez Ministra Spraw Wewnętrznych Bartłomieja Sienkiewicza.

Opracował: st. bryg. Tadeusz Kudyba

W związku z zagrożeniem epidemicznym SARS-CoV-2 oraz w trosce o dobro interesantów, jak również pracowników Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Przemyślu, zwracamy się z apelem o ograniczenie wizyt w KM PSP w Przemyślu do niezbędnego minimum.
Prosimy o kontakt wykorzystując dostępne drogi elektroniczne tj.:
• drogą elektroniczną: kmprzemysl@podkarpacie.straz.pl
• telefonicznie w godzinach pracy komendy
tj. od 7:30 do 15:30 – tel. 166764622